Terug- en overnameovereenkomst

Overeenkomst tussen de Europese Unie en een derde land om burgers terug te nemen niet in de EU mogen blijven.

Ook vreemdelingen die geen burgers van het derde land zijn, maar wel via dat land de EU zijn binnengekomen, kunnen onder een terug- en overnameovereenkomst vallen. Vaak dwingt de EU zo’n overeenkomst af bij een buurland in ruil voor geleidelijke opheffing van de Europese visumplicht voor de onderdanen van dat land. Heikel punt is dat de overeenkomsten ook gesloten worden met landen die het niet zo nauw nemen met de mensenrechten.

Op dit moment zet de EU zich in om meer mensen terug te sturen naar landen van herkomst of transit. Hiervoor is de Europese Commissie in gesprek met meerdere landen zoals Wit-Rusland, Tunesië en Nigeria voor formele terug- en overnameovereenkomsten.

De onderhandelingen gaan vaak stroef. Zo liggen de onderhandelingen met Marokko al jaren stil omdat Marokko geen niet-Marokkanen terug wil nemen. Naast formele afspraken is de Commissie druk in de weer met informele afspraken, bijvoorbeeld met Afghanistan (Joint Way Forward) en Turkije (Turkijedeal) zonder dat hier enige democratische controle door het Europees Parlement over kan worden uitgeoefend. Bovendien kunnen de overeenkomsten niet getoetst worden door de Europese rechter.